انوانتر در واقع یک واژه با لفظ فرانسوی است که در روند ترخیص کالا صورت می گیرد. انوانتر از زمان بلژیکی ها از صد و ده سال پیش در گمرک مرسوم شد و به معنای صورت برداری از کالا در انبار می باشد. این اقدام در ماده 99 آئین نامه قانون امور گمرکی سابق به این منظور صورت می گیرد که به صاحب کالا اجازه می دهد تا از کالای خود قبل از اظهار، با نظارت مامورین گمرک بازدید نماید.
همچنین در ماده 42 قانون جدید امور گمرکی و بازدید و نیز ماده 59 اقدامات و تعرفه هایی تعیین و به آن اضافه شد.
در روند ترخیص کالا صاحب کالا و یا نماینده قانونی او قبل از تسلیم اظهارنامه حق دارد با ارائه تقاضای کتبی و اسناد مالکیت و با موافقت گمرک کالای خود را بازبینی کند. همینطور اجازه دارد تا بسته های کالای خود را وزن کرده و باز نشده و محتویات آن را نیز ببیند.
همینطور صاحب کالا می تواند کار نمونه برداری و خشک کردن کالا و تعویض لفاف کالا را نیز انجام دهد. هدف از این اقدامات به دست آوردن اطلاعات و مشخصاتی از کالای مذکور است. البته این اقدامات باید با صدور اجازه از طرف اداره گمرک و حضور مامورین گمرکی و تحت نظارت آنها صورت گیرد.
طبق مواد 42 و 59 قوانین جدید گمرکی چنانچه در روند بازبینی کالا بر اثر باز و بستن بسته های کالا خسارتی به محتویات آنها وارد شود، مسئولیت آنها با گمرک نمی باشد، و هیچ گونه پرداخت خسارت و یا تخفیف در حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض گمرکی بر عهده گمرک نیست.
همینطور چنانچه صاحب کالا بخواهد محتویات بسته ها را بازدید کند، یا لفاف آنها را تغییر دهد، و یا سایر اقداماتی که نیازمند تغییر در بسته بندی و دست خوردگی کالا ست انجام دهد، ابتدا باید طی درخواستی مراتب را به صراحت و تفکیک و واضح به صورت مکتوب قید نماید.
در روند بازبینی و صورت برداری کالا ماموری ناظر حضور داشته تا قبل از هر اقدامی مشخصات ظاهری بسته ها را از نظر نوع بسته، علامت، سالم بودن، دست خوردگی و سایر موارد دیگر صورت جلسه نماید. سپس به صاحب کالا اجازه باز کردن کالا را می دهد. مامور گمرک باید ناظر و مراقب بوده تا مراتب طبق آنچه که صاحب کالا در درخواست نامه خود قید کرده انجام گیرد.
بعد از باز کردن بسته ها باید تمامی اقدامات نظیر پر و خالی بودن، وزن خالص کالا، جنس و مقدار و تعداد و سایر مشخصات مربوط به محتویات بسته یا بسته ها که در درخواست نامه صاحب کالا ذکر شده توسط گمرک صورت جلسه شود. سپس یک نسخه از این صورت جلسه به انبار تسلیم می گردد.
در این روند کارگزاری که کار ترخیص کالا بر عهده او است، می تواند قبل از اظهار کالا به گمرک جهت بررسی و رویت کالا و محتویات بسته ها با تقاضای کتبی به گمرک و ارائه اسناد مالکیت اقدام کند.
ترخیص کالا
هنگامی که وارد کننده کالا یا صادر کننده کالا اقدام به اظهار کالا به گمرک و آزادسازی آن می کند، به این عمل به اصطلاح ترخیص کالا می گویند.
فعالیت هایی که در روند ترخیص کالا صورت می گیرد عبارت اند از آماده سازی و ثبت اسناد به صورت فیزیکی و یا الکترونیکی، و همچنین محاسبه پرداختی های مالیاتی، اخذ تعرفه گمرکی، سود بازرگانی، حقوق گمرکی، تسهیلات ارائه شده در مرحله ترخیص کالا توسط دولت به واردکنندگان و صادرکنندگان کالا انجام می گیرد.
نکته: در بسیاری از کشورها فعالیت کارگزاران گمرکی یا حق العمل کاران در فعالیت های زیر مجموعه فورواردی ( عملیات حمل و نقل، ارسال، جلو انداختن و نظایر آن ) انجام می شود. البته موسسات تجاری مستقل و خطوط کشتی رانی، وارد کنندگان و صادرکننده آن، اغلب کارفرمایان حق العمل کار گمرکی به حساب می آیند.
مفهوم ترخیص کالا در ایران و نحوه انجام آن
محموله های بسته بندی بعد از آنکه توسط حمل کننده کالا به گمرک رسید، در انبارهای گمرکی قرار می گیرد. به محض اینکه فروشنده کالا اسناد را ارسال و توسط خریدار این اسناد دریافت شود، قبض انبار و ترخیصیه کالا توسط شرکت حمل کننده صادر می گردد، و ترخیص کار ( کسی که نماینده صاحب کالا ست ) یا صاحب کالا می تواند آن را دریافت کند.
ترخیص کار باید تمامی تشریفات قبل از اظهار را پیش از حضورش در گمرک انجام دهد. به این صورت که باید اطلاعات مربوط به کالا را در سامانه گمرک از طریق درگاه اینترنتی وارد کند و به همراه اسناد کامل و وکالت نامه قانونی در گمرک حاضر شود.
نوع تشریفات گمرکی که بعد از این مرحله انجام می گیرد، با توجه به اهداف صادرات و واردات کالا و نوع رویه گمرکی متفاوت خواهد بود.
در واقع ترخیص کالا در ایران به معنای آماده سازی و ارائه اسناد و مدارک مورد نیاز مربوط به ترخیص کالا می باشد. همچنین روند ترخیص کالا شامل حمل و ارسال کالا به مقصد نهایی در درون مرز داخلی نیز می شود.
بسیاری از ترخیص کاران در حوزه هایی مانند صنایع فلزی، شیمیایی و ماشین آلات و غیره تخصص و مهارت کافی را دارا هستند، و معمولا در گمرکات بنادر، فرودگاه ها یا مناطق آزاد متمرکز و مستقر می گردند.
مجوزهایی که باید به هنگام ترخیص کالا به گمرکات تسلیم شود، شامل مجوز استاندارد کالا، مجوز بهداشت، مجوز وزارت ارشاد، مجوز سازمان انرژی اتمی، مجوز مبارزه با مواد مخدر و قرنطینه نباتی، مجوز وزارت ارتباطات و مخابرات و وزارت راه ( مجوز مربوط به ناوگان های حمل و نقل بین المللی ) هستند، و شامل ده درصد کرایه حمل کالا می باشد.
شرایط مورد نیاز جهت حق العمل کاری در ترخیص کالا
صدور کارت حق العمل کاری که توسط گمرک انجام می شود، شرایط خاصی همچون پذیرش در آزمون این سازمان را برای دریافت کننده می طلبد.
همچنین کارگزار گمرکی باید نسبت به لیست جدول های تعرفه گمرکی که شامل ارائه، میزان حقوق گمرکی، سود بازرگانی، قوانین دولتی برای واردکنندگان و دیگر موارد الزامی تجاری است، آشنایی کامل داشته باشد.
نحوه تشخیص هویت و ارائه اسناد در روند ترخیص کالا
صاحب کالا و یا نماینده او باید جهت ترخیص کالای خود که توسط شرکت های ترخیص کار انجام می شود، نسبت به ورود اطلاعات مربوط به هویت برای اظهار به گمرکات و تعیین ارزش کالای وارداتی اقدام نماید.
منظور از تعیین ارزش کالای وارداتی، ارزش کالا در مبدا به علاوه نرخ کرایه حمل و بیمه کالا است که در لحظه ورود تعیین می شود. در صورتی که هزینه های دیگر پرداخت شود، این پرداخت ها در تعیین ارزش گمرکی نیز لحاظ می گردد. این هزینه ها شامل ظروف و بسته بندی، طراحی و هزینه حقوق مالکیت معنوی می باشد.
تخصیص کوتاژ ( اختصاص کد شناسایی برای ترخیص کالا و اظهارنامه ) نیز با توجه به مدت اعتبار کابوتاژ انجام می گیرد. به طوریکه اگر گواهی نامه گمرک مقصد تا سه ماه بعد از انقضای کابوتاژ توسط صاحب کالا ارائه نشود، این طور نتیجه گیری می شود که کالا هنوز به مقصد نرسیده است.
با توجه به این نتیجه گیری تشخیص مسیرهای گمرکی که شامل دریافت کوتاژ ترخیص کالا است به روش سیستمی صورت می گیرد، که بر مبنای اظهار صورت گرفته از مسیرهای زرد، قرمز و سبز یکی انتخاب می گردد.
در روند ترخیص کالا پس از دریافت اسناد و مدارک توسط گمرک، مرحله تشخیص هویت و کارت بازرگانی انجام می گیرد. طبق ماده 3 قانون مقررات واردات و صادرات وجود کارت بازرگانی معتبر برای وارد کننده های کالای تجاری اجباری است.
در مراحل بعدی ترخیص کالا نیز کار تشخیص وکالت نامه ترخیص، معرفی نامه، بررسی پروانه حق العمل کاری و نیز پرداختن به مطالبات معوقه و کنترل بدهی مربوط به ارزش کالا توسط نماینده قانونی ترخیص کالا صورت می پذیرد.
شرکت بازرگانی ایمن تجارت کارآمد در این مقاله سعی نمود در مورد مفهوم انوانتر در ترخیص کالا به شما توضیحاتی را ارائه نماید، امیدواریم که مفید بوده باشد.
