در جایی که مرزهای فیزیکی به هم می‌رسند، دنیای پیچیده‌ای از قوانین و مقررات آغاز می‌شود، این دنیای پر پیچ و خم، گمرک نام دارد! هر روز انبوهی از کالاها، از ظریف‌ترین قطعات الکترونیکی تا غول‌پیکرترین ماشین‌آلات، منتظر عبور از دروازه‌های گمرک هستند و در این میان ارزیابان گمرک با چشمانی تیزبین و دانشی عمیق، اصالت، ارزش و مجاز بودن این کالاها را بررسی می‌کنند.
باید بدانید که در گمرک کشورهای اروپایی، اعتماد حاکم است و تنها کمتر از 10 درصد محموله‌ها ارزیابی فیزیکی را تجربه می‌کنند… اما در ایران، داستان چیز دیگری است!
حجم زیاد تمایل به قاچاق، سایه‌ای سنگین بر گمرکات کشور انداخته و طبق آمارها بیش از 40 درصد محموله‌های وارداتی، راهی مسیر قرمز می‌شوند و چشمان ارزیابان گمرکی، به دنبال کالای قاچاق در آنها می‌گردند.
ارزیابی گمرکی چیست و چرا انجام می شود؟
ارزیابی گمرکی فرایندی دقیق برای بررسی و تطبیق کالاهای ورودی و خروجی با اطلاعات اظهار شده در سامانه EPL و قوانین گمرکی است. این عملیات به منظور کسب اطمینان از صحت اطلاعات، انطباق با قوانین، محاسبه حقوق و عوارض، و مبارزه با قاچاق انجام می‌شود.
5 علت اینکه که کالای شما در گمرک بررسی می‌شود!
ارزیابی گمرکی، فرایندی دقیق و چندوجهی است که به منظور حصول اطمینان از انطباق کالاهای وارداتی با قوانین و مقررات گمرکی انجام می‌شود. این فرآیند نقشی حیاتی در حفظ سلامت اقتصادی، امنیت ملی و نظم تجارت بین‌المللی ایفا می‌کند. در ادامه به بررسی دلایل اصلی ارزیابی کالا در گمرک می‌پردازیم:
1. تطابق کالا با اظهارنامه
اولین و بارزترین دلیل ارزیابی گمرکی، بررسی تطابق کالاهای ارائه‌شده با اطلاعات ثبت‌شده در اظهارنامه است. این تطابق شامل موارد زیر می‌شود:
- وزن: تطابق وزن درج‌شده در اظهارنامه با وزن واقعی کالا
- کمیت: تطابق تعداد اقلام درج‌شده در اظهارنامه با تعداد واقعی آنها
- بسته‌بندی: بررسی سلامت و انطباق بسته‌بندی با استانداردهای گمرکی
- ماهیت: تطابق نوع و ماهیت کالا با توضیحات ارائه شده در اظهارنامه
- حجم: تطابق حجم واقعی کالا با حجم درج‌شده در اظهارنامه
- رعایت مقررات و ممنوعیت‌ها: بررسی انطباق کالا با قوانین و مقررات گمرکی و عدم وجود ممنوعیت برای ورود آن
2. مبارزه با قاچاق
قاچاق کالا پدیده‌ای مخرب برای اقتصاد و امنیت کشور است. ارزیابی گمرکی با هدف شناسایی و جلوگیری از ورود کالای قاچاق انجام می‌شود. ارزیاب‌های گمرکی با استفاده از تخصص و تجربه خود، به دنبال نشانه‌های قاچاق مانند عدم تطابق در اسناد و مدارک، وجود کالای بدون مجوز، و تناقضات در اطلاعات ارائه شده هستند. در صورت کشف کالای قاچاق، مراتب به ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گزارش شده و اقدامات قانونی لازم انجام می‌شود.
3. بررسی سوابق واردکننده
سابقه تخلفات و بی‌نظمی‌های واردکننده، یکی از عوامل مؤثر در ارزیابی گمرکی است. در صورتی که واردکننده سابقه منفی داشته باشد، احتمال ارزیابی دقیق‌تر و سختگیرانه‌تر کالای وی توسط ارزیاب گمرکی افزایش می‌یابد. این اقدام، به منظور جلوگیری از تکرار تخلفات و تضمین انطباق با قوانین گمرکی صورت می‌گیرد.
4. حفظ منافع ملی و امنیت کشور
ارزیابی گمرکی، نقشی کلیدی در حفظ منافع ملی و امنیت کشور ایفا می‌کند. با ارزیابی دقیق کالاها، از ورود کالاهای ممنوعه، خطرناک و غیراستاندارد به کشور جلوگیری می‌شود. این امر، به حفظ سلامت جامعه، ارتقای سطح بهداشت عمومی و جلوگیری از آسیب‌های اقتصادی ناشی از ورود کالای نامرغوب کمک می‌کند.
5. تضمین یکپارچگی تجارت بین‌المللی
ارزیابی گمرکی، ابزاری برای تضمین یکپارچگی و شفافیت در تجارت بین‌المللی است. با انجام این فرآیند، اطمینان حاصل می‌شود که همه کالاها به طور عادلانه و مطابق با قوانین و مقررات گمرکی ترخیص می‌شوند. این امر، به افزایش اعتماد در تجارت بین‌المللی و رونق اقتصادی کمک می‌کند.
درک ظرافت‌های پشت ارزیابی گمرکی، برای فعالان اقتصادی، تجار و صاحبان کالا حائز اهمیت است. با شناخت دقیق این فرآیند، می‌توان به تسریع ترخیص کالا، کاهش هزینه‌ها و جلوگیری از مشکلات و چالش‌های احتمالی کمک کرد.
مواد و تبصره های موجود در ارزیابی گمرک
قانون امور گمرکی مصوب 1390/08/22، مرجع اصلی برای بررسی مواد و تبصره های مربوط به ارزیابی گمرک است. این قانون در 22 فصل و 201 ماده تنظیم شده و به طور جامع به تشریح وظایف و اختیارات گمرک، رویه های گمرکی، ارزیابی، حقوق ورودی، ترخیص کالا و سایر موضوعات مرتبط می پردازد.
در ادامه به چند مورد از این مواد اشاره خواهیم کرد تا با چم و خم برخی از مهمترین قوانین ارزیابی گمرکی آشنا شوید:
تبصره: گمرک می‌تواند به تشخیص خود، صاحب کالا یا نماینده قانونی وی را به حضور در فرآیند وارسی و ارزیابی کالا دعوت کند. و همچنین صاحب کالا یا نماینده قانونی وی، حق درخواست حضور در فرآیند وارسی و ارزیابی کالا را دارند.
ماده 67:
در صورت مشاهده هرگونه مغایرت در ارزیابی کالا به ضرر دولت، ارزیابان موظفند شرح کامل اختلاف را در اظهارنامه قید و امضا کنند. سپس، صورتمجلس تخلف تنظیم و به همراه اظهارنامه به رئیس گمرک برای تعیین جریمه ارائه می‌شود.
ماده 68:
گاهی در حین ارزیابی، اختلافاتی مشاهده می‌شود، اما این اختلافات منجر به دریافت تفاوت حقوق ورودی و هزینه‌های اضافی نمی‌شود. به عنوان مثال، نام یکی از دو نوع کالای مجاز با حقوق ورودی مشابه به اشتباه در اظهارنامه درج شده باشد. در این حالت، مشاهدات ماموران در اظهارنامه قید می‌شود و بدون تنظیم صورتمجلس تخلف، پس از اخذ جریمه طبق ماده 110 قانون، به صاحب کالا اجازه اصلاح اشتباه داده می‌شود.
ماده 69:
گاهی صاحب کالا مشخصات کالای خود را به ضرر خود اظهار کرده است. در این صورت، ارزیابان موظفند مشاهدات خود را در زیر اظهارنامه قید و آن را به متصدی سرویس ارزیابی برگردانند. متصدی موظف است مراتب را به صاحب کالا اطلاع دهد و صاحب کالا می‌تواند با استناد به نوشته ارزیاب و تأیید متصدی، در متن یا پشت همان اظهارنامه تقاضای استرداد اضافه پرداختی را بنماید. در نهایت رئیس گمرک یا قائم مقام او پس از بررسی، اجازه صدور حکم استرداد را صادر خواهد کرد.
تبصره 1:
اگر صاحب کالا یا نماینده او به منظور تسریع در کار، تمایلی به درخواست استرداد اضافه پرداختی نداشته باشد، باید انصراف خود را در متن یا پشت اظهارنامه نوشته و امضا کند. در این صورت، صاحب کالا یا نماینده او دیگر حق درخواست استرداد اضافه پرداختی را نخواهد داشت.
تبصره 2:
این تبصره به وضعیتی می‌پردازد که صاحب کالا قبل از ترخیص کالا، تقاضای استرداد اضافه پرداختی را ارائه و ثبت می‌کند. در این صورت، پس از بررسی گمرک و صحت تقاضا، به شرطی که مشمول تبصره 1 نباشد، با صدور حکم نسبت به استرداد اقدام خواهد شد. لازم به ذکر است که انجام تشریفات استرداد مانع از ترخیص کالا نخواهد بود.
ماده 70:
این ماده به رئیس گمرک اختیار می‌دهد که در هر مورد که مقتضی بداند، کالایی را که ارزیابی آن انجام شده است، بازدید و شخصاً یا به وسیله مامور دیگری آن را دوباره ارزیابی و معاینه نماید.
از بازرسی فیزیکی تا کشف قاچاق: شرح وظایف یک ارزیاب گمرک
ارزیابان گمرک نقش مهمی در حفاظت از منافع اقتصادی و امنیت کشور دارند. آنها با دقت و تخصص خود، از ورود کالای قاچاق و غیرمجاز به کشور جلوگیری می‌کنند و در عین حال، تسهیل تجارت بین‌المللی مشروع را نیز تضمین می‌کنند.
به زبان عامیانه و ساده، ارزیابان گمرک در عین مقابله با قاچاق کالا و ورود اقلام ممنوعه و خطرناک، با ظرافت و دقت، اسناد و مدارک را زیر و رو کرده و محموله‌ها را بازرسی می‌کنند و در صورت نیاز، نمونه‌برداری انجام می نمایند. این قشر انسان‌هایی باهوش، دقیق، وظیفه‌شناس و شجاع هستند که در سکوت و گمنامی، نقشی حیاتی در حفاظت از منافع ملی ایفا می‌کنند.
در ادامه به شرح 10 وظیفه عملیاتی ارزیابان گمرک خواهیم پرداخت:
بازرسی فیزیکی: ارزیاب گمرک ظاهر کالاها را با اطلاعات ارائه شده در اظهارنامه و اسناد همراه مقایسه می‌کند. آنها تعداد، ابعاد و علامت‌گذاری کالا را به دقت بررسی می‌کنند.
تأیید بسته: ارزیاب گمرک می‌تواند بسته‌ها را باز کند تا مطمئن شود که محتوای آنها با اظهارنامه و اسناد مطابقت دارد.
نمونه‌برداری: در برخی موارد، ارزیاب گمرک از کالا نمونه‌برداری می‌کند تا آزمایش‌های لازم انجام شود.
تأیید اظهارنامه: ارزیاب گمرک صحت و کامل بودن اطلاعات اظهارنامه و اسناد همراه را بررسی می‌کند. اعتبارسنجی محاسبات: ارزیاب گمرک محاسبات مربوط به حقوق گمرکی، مالیات و هزینه‌ها را بررسی می‌کند تا از صحت آنها اطمینان حاصل کند.
انطباق مالی: ارزیاب گمرک اطمینان حاصل می‌کند که تمام پرداخت‌ها و سپرده‌ها مطابق با مقررات گمرکی است.
پایبندی به مقررات: ارزیاب گمرک بررسی می‌کند که کالاها با مقررات گمرکی و مجوزهای لازم مطابقت داشته باشند.
گزارش مغایرت: در صورت مشاهده هرگونه مغایرت بین کالاهای اظهار شده و ارزیابی شده، ارزیاب گمرک گزارش می‌دهد.
مصادره: در صورت کشف کالای ممنوعه یا غیرمجاز، ارزیاب گمرک در توقیف آن نقش دارد.
کشف قاچاق: ارزیاب گمرک در شناسایی فعالیت‌های قاچاق کالا نقش دارد.
حال برای اینکه درک عمیق تری از وظایف چشمان تیزبین مرزبانان اقتصادی داشته باشیم، به مثال های زیر دقت کنید:
- ارزیاب گمرک در حال بررسی یک محموله بزرگ میوه است. او باید مطمئن شود که میوه‌ها سالم هستند و مجوزهای لازم را دارند.
- ارزیاب گمرک به یک بسته مشکوک است. او بسته را باز می‌کند و محتویات آن را با دقت بررسی می‌کند.
- ارزیاب گمرک متوجه مغایرت در اطلاعات اظهارنامه یک کالا می‌شود. او گزارش می‌دهد و برای بررسی بیشتر، کال را به آزمایشگاه می‌فرستد.
سوالات متداول
از چه تجهیزاتی برای ارزیابی گمرکی استفاده می‌شود؟
در صورت نیاز، از دستگاه‌های ایکس‌ری و سایر تجهیزات برای بررسی دقیق کالا استفاده می‌شود.
در چه صورت کالا به مسیر قرمز هدایت می‌شود؟
در صورت وجود مغایرت بین اطلاعات اظهار شده در سامانه EPL و کالای فیزیکی، کالا به مسیر قرمز هدایت شده و توسط ارزیاب گمرک به طور کامل بررسی می‌شود.
با شرکت بازرگانی ایمن تجارت کارامد، میتوانید به راحتی از فیلتر ارزیابی گمرکی عبور کنید. این شرکت با تجربه و دانش فراوان در زمینه گمرک و واردات، مسئولیت کامل از صفر تا صد واردات و ترخیص کالای شما را برعهده گرفته و اطمینان حاصل می‌کند که تمام مراحل گمرکی به صورت دقیق و با دسترسی به اطلاعات به‌روز انجام شود. همچنین، با ایمن تجارت کارامد، از مزایای همکاری با تیم متخصص و متعهد در زمینه ترتیبات گمرکی بهره‌مند شده و فرآیند ترخیص کالا به سرعت و به‌صورت موثر انجام گیرد.
هزینه های گمرکی وجوهی هستند که جهت بعضی از خدمات گمرکی مثل تخلیه ، بارگیری یا باربری ، صفافی یا مشاهده بیشتر
در دنیای تجارت امروز، صادرات و واردات کالا نقشی حیاتی در رونق اقتصادی ایفا می‌کند. در این میان، کیفیت و مشاهده بیشتر
یکی از بیشترین محصولات و کالاهای وارداتی به ایران مواد شیمیایی هستند. مواد شیمیایی به دلیل کاربردهای گوناگون در تولید مشاهده بیشتر
